NIEREJESTROWANA DZIAŁALNOŚC GOSPODARCZA
Czym jest działalność nierejestrowana?
Działalność nierejestrowana to forma działalności gospodarczej w Polsce, która nie wymaga rejestracji w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG). Jest przeznaczona dla osób fizycznych prowadzących działalność na niewielką skalę, której przychody miesięczne nie przekraczają 75% minimalnego wynagrodzenia. Nie wymaga opłacania składek ZUS ani prowadzenia skomplikowanej księgowości, co czyni ją prostą i ekonomiczną formą działalności. Pomimo braku rejestracji, możliwe jest wystawianie faktur i rachunków. Dochody z tej działalności podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.
Jakie warunki należy spełnić aby prowadzić działalność nierejestrowaną?
Aby prowadzić działalność nierejestrowaną w Polsce, należy spełnić następujące warunki:
Osoba fizyczna: Działalność nierejestrowaną może prowadzić tylko osoba fizyczna.
Limit przychodów: Przychody z działalności nierejestrowanej nie mogą przekroczyć 50% minimalnego wynagrodzenia w danym roku kalendarzowym. W 2024 roku minimalne wynagrodzenie od lipca 2024 r wynosi 4300 PLN brutto, więc miesięczny limit przychodów wynosi 3 225 PLN.
Brak działalności gospodarczej w ostatnich 60 miesiącach: Osoba prowadząca działalność nierejestrowaną nie może prowadzić zarejestrowanej działalności gospodarczej w ciągu ostatnich 60 miesięcy przed rozpoczęciem działalności nierejestrowanej.
Legalność działalności: Działalność nierejestrowana musi być legalna i zgodna z obowiązującymi przepisami prawa.
Ewidencja przychodów: Należy prowadzić prostą ewidencję przychodów, aby móc udokumentować, że przychody nie przekraczają określonego limitu.
Brak konieczności rejestracji w CEIDG: Nie ma obowiązku rejestrowania działalności w Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.
Obowiązki podatkowe: Dochody z działalności nierejestrowanej podlegają opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych na zasadach ogólnych.
Jaki jest limit dla działalności nierejestrowanej w 2024 roku?
Limit dla działalności nierejestrowanej wynosi obecnie 75% minimalnego wynagrodzenia w danym roku. Od lipca 2024 jest to 3225 zł miesięcznie.
Gdzie i kiedy zgłaszać działalność nierejestrowaną?
Działalność nierejestrowana nie wymaga zgłaszania w żadnym urzędzie. W praktyce oznacza to, że możesz ją rozpocząć w każdej chwili. Musisz jednak pamiętać o spełnieniu warunków pozwalających na prowadzenie działalności nierejestrowanej oraz kontrolowaniu swoich wpływów. W przypadku przekroczenia limitu powinieneś zarejestrować swoją firmę.
Co należy zrobić gdy limit do działalności nierejestrowanej zostanie przekroczony?
Jeżeli w danym miesiącu przekroczysz limit przychodów, musisz zarejestrować działalność. Wniosek do CEIDG powinieneś złożyć w terminie do 7 dni od dnia, w którym przychód przekroczył obowiązujący limit. Zrobisz to przez Internet, a sam proces zakładania firmy nie zajmie Ci dużo czasu.
Zarejestrowanie własnej działalności nie jest trudne ani kosztowne. Dodatkowo na początku możesz skorzystać z ulgi na start, dzięki której przez pierwsze 6 miesięcy nie musisz opłacać pełnych składek ZUS, a jedynie składkę zdrowotną.
Jakie są zasady prowadzenia działalności nierejestrowanej ?
Pamiętaj, że prowadząc działalność nierejestrowaną, w świetle prawa cywilnego jesteś traktowany jako przedsiębiorca. Z tego powodu musisz przestrzegać określonych zasad. Od dnia rozpoczęcia działalności nierejestrowanej masz obowiązek:
- prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży,
- wystawiać dowód sprzedaży (fakturę lub rachunek) na żądanie klienta,
- rozliczać przychody z działalności nierejestrowej (po odliczeniu kosztów) w zeznaniu rocznym PIT-36,
- przestrzegać praw konsumenta (w tym tych związanych z reklamacją, zwrotami i naprawą).
Jak prowadzić uproszczoną ewidencję sprzedaży dla działalności gospodarczej?
Prowadzenie uproszczonej ewidencji sprzedaży dla działalności gospodarczej w Polsce jest stosunkowo proste i nie wymaga zaawansowanych narzędzi księgowych. Oto jak można to zrobić:
1. Forma Ewidencji
Możesz prowadzić ewidencję sprzedaży w formie papierowej lub elektronicznej. Ważne jest, aby była ona czytelna i systematyczna.
2. Zawartość Ewidencji
- liczbę porządkową (kolejny numer wpisu),
- datę sprzedaży,
- kwotę sprzedaży,
- wartość sprzedaży narastająco (sumę dotychczasowej sprzedaży).
3. Przechowywanie dokumentów
Przechowuj wszystkie dokumenty sprzedaży (faktury, paragony) w sposób uporządkowany i łatwo dostępny. Dokumenty te będą potrzebne do rozliczeń podatkowych i ewentualnych kontroli skarbowych.
4. Podsumowanie miesięczne
Na koniec każdego miesiąca warto zrobić podsumowanie przychodów, co ułatwi obliczenie podatków oraz ewentualne rozliczenia z urzędami skarbowymi.
Jak obliczyć przychód z działalności nierejestrowanej?
Obliczając przychód, musisz wziąć pod uwagę całość kwot otrzymanych i należnych od klientów. W prowadzonej przez Ciebie ewidencji sprzedaży nie możesz obniżyć uzyskanych przychodów o koszty. Pamiętaj przy tym, że to właśnie limit przychodów z danego miesiąca upoważnia Cię do korzystania z formy działalności nierejestrowanej.
Koszty możesz odliczyć dopiero w rozliczeniu rocznym PIT. W ten sposób zmniejszysz podatek o poniesione w ciągu roku wydatki związane z prowadzeniem sprzedaży czy świadczeniem usług. Koszty powinny być udokumentowane, dlatego przechowuj wszystkie dowody zakupu.
Co może być kosztem w działalności nierejestrowanej?
Koszty w działalności nierejestrowanej to wszelkie wydatki poniesione w celu osiągnięcia przychodu. Mogą to być:
- wydatki na zakup materiałów i usług,
- koszty wysyłki do klientów,
- szkolenia i kursy,
- konsultacje.
Pamiętaj, że wszystkie koszty powinny być ściśle związane z prowadzoną przez Ciebie działalnością, ponieważ to po Twojej stronie leży uzasadnienie, że mają one związek z osiągniętym przychodem.
Jakie dokumenty wystawiać za sprzedaż realizowaną w ramach działalności nierejestrowanej?
W ramach działalności nierejestrowanej co do zasady jesteś zwolniony z wystawiania faktur. Masz jednak obowiązek wystawić rachunek lub fakturę na żądanie klienta.
W przypadku rachunku klient ma prawo zgłosić chęć jego uzyskania do 3 miesięcy od zakupu. Na jego wystawienie masz 7 dni.
Klient może zażądać uzyskania faktury w ciągu 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym dostarczyłeś towar lub usługą, bądź otrzymałeś zapłatę. Na jej wystawienie masz czas do 15 dnia następnego miesiąca, jeśli klient zgłosił chęć uzyskania faktury w miesiącu zakupu. Jeżeli zrobił to później, masz 15 dni od czasu zgłoszenia
Czy można łączyć działalność nierejestrowaną z pracą na etacie?
Działalność nierejestrowaną możesz bez problemów połączyć z pracą na etacie, umową zlecenie lub umową o dzieło, dzięki czemu zyskasz dodatkowy zarobek. Przychody z pracy i prowadzenia działalności nierejestrowanej nie sumują się, dlatego nie musisz obawiać się, że w ten sposób przekroczysz limit. Działalności nierejestrowanej nie możesz jednak łączyć z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Czy działalność nierejestrowana podlega opodatkowaniu VAT?
Działalność nierejestrowana nie jest wyłączona z opodatkowania VAT. W praktyce większość osób prowadzących taką działalność jest zwolnionych z tego obowiązku, ponieważ ich sprzedaż w ciągu roku nie przekracza limitu 200 000 zł. Istnieją jednak przypadki, w których bez względu na osiągany przychód, działalność nierejestrowana podlega opodatkowaniu VAT.
Nie możesz skorzystać ze zwolnienia VAT, jeżeli:
- sprzedajesz towary wymienione w załączniku nr 12 do ustawy o VAT (m.in. metale szlachetne czy wyroby jubilerskie),
- sprzedajesz towary opodatkowane akcyzą,
- sprzedajesz nowe środki transportu oraz części do pojazdów samochodowych i motocykli,
- sprzedajesz przez Internet preparaty kosmetyczne i toaletowe, komputery, wyroby elektroniczne i optyczne, urządzenia elektryczne i nieelektryczny sprzęt gospodarstwa domowego oraz maszyny i urządzenia, gdzie indziej niesklasyfikowane,
- świadczysz usługi prawnicze, w zakresie doradztwa (z wyjątkiem doradztwa rolniczego), jubilerskie i ściągania długów,
- nie masz siedziby działalności w Polsce.
W powyższych przypadkach musisz zarejestrować się jako podatnik VAT, co wiąże się m.in. z koniecznością uzyskania NIP oraz prowadzenia rejestru sprzedaży i zakupów
Czy kasa fiskalna jest obowiązkowa w działalności nierejestrowanej?
Większość osób prowadzących działalność nierejestrowaną jest zwolniona z obowiązku posiadania kasy fiskalnej. Dotyczy to przedsiębiorców, których obroty ze sprzedaży stacjonarnej nie przekroczyły 20 000 zł lub prowadzili wyłącznie sprzedaż wysyłkową.
Jeżeli jednak sprzedawane przez Ciebie towary zostały objęte obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży na kasie fiskalnej, musisz wystawiać paragony dla klientów, bez względu na osiągnę obroty.
Co grozi za sprzedaż bez działalności gospodarczej poza ramami określonymi działalnością nierejestrowaną?
Prowadzenie działalności bez zakładania firmy (poza ramami działalności nierejestrowanej) wiąże się z konsekwencjami prawnymi, w tym karą ograniczenia wolności oraz grzywny. Pamiętaj zatem, aby zarejestrować swój biznes, jeżeli przekroczysz limit przychodów dla działalności nierejestrowanej.
Jakie są zalety działalności nierejestrowanej?
Największe zalety korzystania z działalności nierejestrowanej to:
- brak konieczności rejestracji w CEIDG,
- brak składek ZUS,
- łatwe prowadzenie ewidencji sprzedaży,
- możliwość przetestowania pomysłu na biznes bez ryzyka.
Jakie są wady działalności nierejestrowanej?
Największe wady działalności nierejestrowanej to:
- konieczność uzyskania przychodów na niskim poziomie, aby nie przekroczyć limitu,
- brak możliwości prowadzenia spółki (działalność nierejestrowaną musisz prowadzić samodzielnie),
- brak możliwości prowadzenia biznesu wymagającego koncesji lub zezwoleń,
- brak ubezpieczenia zdrowotnego i chorobowego z tytułu wykonywanej działalności,
- możliwe trudności we współpracy z innymi firmami, np. hurtowniami.
Kontakt KEY TAX Biuro Rachunkowe SP. Z O. O.